باب: في كم
يقصر الصلاة.
4.Namazın Kısa Kılınacağı Mesafe Ne Kadardır?
-وسمى
النبي النبي
صلى الله عليه
وسلم يوما وليلة
سفرا. وكان
ابن عمر وابن
عباس رضي الله
عنهم يقصران
ويفطران في
أربع برد، وهي
ستة عشر فرسخا.
Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem bir gün ve bir gecelik
yolculuğun "sefer-yolculuk" olduğunu söylemiştir. Abdullah İbn Ömer
ile Abdullah İbn Abbas 16 fersahlık bir yolculuğa çıktıkları zaman namazlarını
kısaltırlar ve oruç tutmazlardı.
حدثنا
إسحق بن
إبراهيم
الحنظلي قال:
قلت لأبي
أسامة: حدثكم
عبيد الله، عن
نافع، عن ابن
عمر رضي الله
عنهما: أن
النبي النبي
صلى الله عليه
وسلم قال: (لا
تسافر المرأة
ثلاثة أيام
إلا مع ذي
محرم).
[-1086-] İbn Ömer (r.a.)'den nakledildiğine göre Nebi Sallallahu Aleyhi ve
Sellem şöyle buyurmuştur: "Kadınlar yanlarında kendileriyle evlenmeleri
haram olan bir yakınları bulunmadan üç günden fazla olan yolculuğa
çıkmasın!"
حدثنا
مسدد قال:
حدثنا يحيى،
عن عبيد الله،
عن نافع، عن
ابن عمر رضي
الله عنهما،
عن النبي النبي
صلى الله عليه
وسلم قال: (لا
تسافر المرأة
ثلاثا إلا مع
ذي محرم.تابعه
أحمد، عن
المبارك، عن
عبيد الله، عن
نافع، عن ابن
عمر، عن النبي
صلى الله عليه
وسلم.
[-1087-] İbn- Ömer r.a. Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in şöyle
buyurduğunu nakletmiştir: "Kadınlar yanlarında kendileriyle evlenmeleri
haram olan bir yakınları bulunmadan üç günlük yolculuğa çıkmasın!"
حدثنا
آدم قال:
حدثنا ابن أبي
ذئب قال:
حدثنا سعيد
المقبري، عن
أبيه، عن أبي
هريرة رضي
الله عنه قال:
قال النبي صلى
الله عليه
وسلم: (لا
يحل لأمرأة،
تؤمن بالله واليوم
الآخر، أن
تسافر مسيرة
يوم وليلة ليس
معها حرمة).تابعه
يحيى بن أبي
كثير، وسهل،
ومالك، عن المقبري،
عن أبي هريرة
رضي الله عنه.
[-1088-] Ebu Hureyre radiyallahu anh'den nakledildiğine göre Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurmuştur: "Allah'a ve ahiret gününe
iman eden bir kadın'ın bir gün ve bir gecelik yolculuğa yanında kendisiyle
evlenmesi haram olan biri bulunmadan çıkması hela! değildir."
AÇIKLAMA: imam Buharî'nin kullandığı bu başlık,
namazların kısa kılınabilmesi için yolcunun gitmeyi hedeflediği yer ile yola
çıktığı yer arasındaki mesafenin ne kadar olması gerektiğini anlatır. Bu konu
da hakkında çok fazla görüş ayrılıkları bulunan bir meseledir. İbnü'l-Münzir
gibi pek çok alim bu konuyla'ilgili olarak birbirinden farklı yirmi civarında
görüş nakletmişlerdir. Bu görüşler içinde en kısa mesafe bir gün ve bir gecelik
yolculuk süresi diye belirtilen mesafedir. İmam
Buharî konu başlığını soru cümlesi şeklinde koymuş, fakat kendisinin
tercih ettiği görüşün bir gün ve bir gecelik yolculuk süresi olduğunu ifade
etmek üzere bir açıklama yapmıştır.
Ferra, fersahın Arap toplumunda da kullanılan bir İran ölçü
birimi olduğunu ve bir fersahın üç MİL olduğunu söylemiştir.
Bazı alimlere göre Resulullah'ın (s.a.v.) sözünde geçen
"Allah'a ve ahiret gününe iman eden bir kadının" ifadesi burada söz
konusu olan yasak hükmünün mümin kadınlarla ilgili olduğunu gösterir.
Dolayısıyla ister ehl-i kitaptan olsun, İsterse olmasın mümin olmayan kadınlar
bu hükmün dışında kalır.
Kadının yanında kendisiyle evlenmesi haram olan bir yakını veya
eşi bulunmadan yolculuğa çıkması İlke olarak yasaktır. Hac, umre ve şirk
yurdundan uzaklaşmak için çıkılan yolculuklar dışındaki yolculuklarda kadının
yanında mutlaka bir mahreminin bulunması gerektiği konusunda icma vardır.
Bununla birlikte aynı şartın hac yolculuğu için geçerli olduğunu söyleyenler
de vardır.